ԽՍՀՄ իշխանությունները տեղյակ էին Ադրբեջանում պատրաստվող հակահայկական ակցիաներին: Փետրվարի 22-ին՝ «Սումգայիթյան ջարդեր: Հայատյացությունը որպես Ադրբեջանի պետական քաղաքականություն» թեմայով խորհրդարանական լսումների ժամանակ այսպիսի կարծիք հայտնեց «Ծառուկյան» դաշինքի խորհրդարանական խմբակցության քարտուղար Վահե Էնֆիաջյանը:
Նրա խոսքով՝ քանի որ այս գործողությունները միջազգային հանրության կողմից պատշաճ գնահատական չստացան, զոհվեցին եւ տուժեցին հայ ազգի մեծ թվով ներկայացուցիչներ: «Մենք գիտենք, որ այն քարոզչությունը, որը Ադրբեջանն անցկացնում էր, բերեց ադրբեջանական բանակի սպա Ռամիլ Սաֆարովի կատարած հանցագործությանը»,- հավելեց Էնֆիաջյանը:
Ըստ որում՝ նա նշեց, որ Ադրբեջանում այս քաղաքականությունը շարունակվում է, եւ դրա վառ ապացույցն են Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիեւի ելույթներն ու հայտարարությունները, ինչպես նաեւ ադրբեջանական դպրոցների համար լույս տեսնող գրքերը, որոնցում քարոզվում է հայ ազգի նկատմամբ անսանձ ատելությունը:
Հաշվի առնելով ստեղծված տարածշրջանային բարդությունները եւ հանգամանքները՝ Էնֆիաջյանն առաջարկեց դպրոցներում ներդնել ակտիվ ռազմպատրաստության համակարգ, որպեսզի աշակերտները կարողանան զենքը ճիշտ եւ արդյունավետ կրել:
Հիշեցնենք, որ 1988 թվականի փետրվարի 27-29-ին՝ Լեռնային Ղարաբաղի ինքնավար մարզի ժողովրդական պատգամավորների մարզային խորհրդի՝ ԼՂԻՄ-ը Ադրբեջանական ԽՍՀ-ից Հայկական ԽՍՀ-ին փոխանցելու միջնորդության որոշումից ընդամենը մի քանի օր անց, Բաքվից 25 կմ հեռավորության վրա գտնվող Սումգայիթ քաղաքում տեղի ունեցան հայ բնակչության զանգվածային ջարդերը: Տեղական իշխանությունների եւ ոստիկանության անգործության պայմաններում ազգային պատկանելիության պատճառով զանգվածային սպանությունները, բռնաբարություններն ու ծաղրանքները դադարեցնել հաջողվել է միայն ԽՍՀՄ ՆԳՆ ներքին զորքերի ստորաբաժանումների՝ քաղաք մուտք գործելուց հետո: Բազմաթիվ փորձագետների կարծիքով՝ կոտորածները հրահրվել էին Ադրբեջանի նախկին նախագահ Հեյդար Ալիեւի եւ իր գլխավորած Նախիջեւանի կլանի կողմից, որոնց նպատակն էր վարկաբեկել հանրապետության ղեկավարությանը եւ նորից գլխավորել հանրապետությունը: Նմանատիպ իրավիճակ էր տիրում նաեւ 1990 թվականի հունվարի 13-ից 19-ը Բաքվում տեղի ունեցած հայերի էլ ավելի զանգվածային ջարդերի ժամանակ:
