ՀՀ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանի եւ մյուսների գործով դատավոր Աննա Դանիբեկյանը դատավարությունն սկսեց փաստաբանների եւ դատախազների պահվածքի քննարկումից:
Հիշեցնենք, որ մարտի 23-ի նիստում Քոչարյանի փաստաբաններ Հայկ Ալումյանը, Հովհաննես Խուդոյանը եւ Արամ Վարդեւանյանն ի նշան բողոքի լքեցին նիստերի դահլիճը: Նախորդ նիստին դատախազներ Գեւորգ Բաղդասարյանը եւ Պետրոս Պետրոսյանը ներկա չէին:
Բացատրելով իր պահվածքը՝ փաստաբան Վարդեւանյանը հայտարարեց, որ պատճառը դատարանի անօրինական պահվածքն է:
Դատարանն անտեսեց փաստաբանի՝ պաշտպանություն իրականացնելու փորձը. պրակտիկան թույլ է տալիս նման մեթոդների դիմել: «Նպատակ չունենալով խոչընդոտելով նիստի ընթացքին՝ այդպիսով այլընտրանք չէր մնացել: Դատարանն ինձ այլընտրանք չթողեց»,-նշեց փաստաբանը՝ հիշեցնելով, որ տեղեկացրել է դատարանին այն մասին, որ ՍԴ-ն հեռացել է խորհրդակցական սենյակ՝ 300.1-րդ հոդվածի սահմանադրականության հարցը քննարկելու համար: Հիշեցնենք, որ նույն օրը դատավորը չլսեց փաստաբանին, չքննարկեց միջնորդությունը՝ հայտարարելով գործի քննարկումը հետաձգելու մասին:
Փաստաբան Հայկ Ալումյանը դատարանին առաջարկեց նախ բացառել կազմակերպչական կարգի խախտումները: Որպես օրինակ նա հիշեցրեց, որ դատավորը չի հայտարարում՝ ինչ գործ է քննվում, ինչպես դա պահանջում է ԴԿ-ն: «Ինչո՞ւ: Քանի որ Դուք չեք կարող հայտարարել, որ այստեղ ինչ-որ մեկին մեղադրում են 300.1-րդ հոդվածի համաձայն: Ձեզ պարզապես կծաղրեն»,-ասաց փաստաբանը: Այդ պահին դատավորն ընդհատեց Ալումյանին: «Լավ»,-արձագանքեց փաստաբանը: Դահլիճում այդ նկատառումը ծիծաղ առաջացրել: Դատավորը նշեց, որ դա նախկինում չէր հայտարարվել, ինչին փաստաբանը խնդրեց ուղղել սխալը եւ հայտնել, թե որ գործի մասին է խոսքը: Առանց հայտարարելու՝ դատավորը թույլ չտվեց Ալումյանին շարունակել իր խոսքը՝ համարելով դա կոռեկտության սահմաններից դուրս:
Իր հերթին, փաստաբան Հովհաննես Խուդոյանն ուշադրություն հրավիրեց դատավորի պահվածքի եւ ըստ էության քննարման անցնելու վրա: «Դուք անտեսել եք Ձեր կարծիքը, որն ավելի վաղ արտահայտել եք արդեն ներկայացված հայտերի քննարկման վերաբերյալ: Այսպիսով, փոխել եք Ձեր պահվածքն ու հաստատել, որ Ձեր նկատմամբ ճնշում է գործադրվում»,-նշեց փաստաբանը ՝ հավելելով, որ այս դեպքում պաշտպանական կողմը դատարանի դահլիճում անելիք չունի:
Դատախազ Պետրոս Պետրոսյանն իր բացակայությունը բացատրեց միջնորդություն պատրաստելով եւ դատարանին ծանուցելով իր բացակայության մասին: Սա որոշակիորեն հակասում է դատավորի խոսքերին, որը վերջին նիստում հայտնեց, որ ծանուցագիրը ստացվել է միայն դատախազ Բաղդասարյանից:
Պետրոսյանի խոսքով՝ իր բացակայությունը չի կարող դիտվել որպես անհարգալից վերաբերմունք: Միեւնույն ժամանակ, նա իրեն չմերժեց փաստաբանների վարքագիծը մեկնաբանելու հաճույքից` նշելով, որ «չիմացությունը չի ազատում պատասխանատվությունից», եւ որ փաստաբաններն իրավունք չունեն լքել դատարանի դահլիճը` առանց դատավորի թույլտվության:
Դատախազ Գեւորգ Բաղդասարյանը խոսքը սկսեց զարմանք արտահայտելով, թե ինչու է դատարանը քննարկում նրանց վարքագիծը, քանի որ ինքը դատարանին ծանուցել է իր բացակայության մասին: Նա հաստատեց, որ բացակայությունը պայմանավորված է Սահմանադրական դատարանի որոշմամբ եւ ծավալուն միջնորդություն պատրաստելով:
Արամ Վարդեւանյանը շեշտեց, որ Սահմանադրական դատարանի որոշումն ուժի մեջ է մտնում հրապարակման պահից եւ չի կարող կապված լինել դատախազության քայլերի հետ: «Դատախազները դիտավորյալ ձախողեցին նիստը»,-հայտարարեց փաստաբանը՝ գործը որակելով որպես անօրինական հետապնդում:
Լսելով կողմերին՝ դատավորը որոշեց, որ փաստաբանների գործողությունները չեն կարող արդարացվել: Նա նաեւ հիշեցրեց դատախազներին ներկա գտնվելու անհրաժեշտության մասին՝ համարելով, որ միջնորդության պատրաստումը չի կարող նրանց բացակայության պատճառ հանդիսանալ: Դատարանն անօրինական համարեց փաստաբանների եւ դատախազների գործողությունները, ինչի հիման վրա որոշեց նախազգուշացման տեսքով սանկցիաներ կիրառել փաստաբանների նկատմամբ. դատարանը նույն միջոցը կիրառեց դատախազների նկատմամբ:
Սա արդեն երկրորդ դատական նիստն է Սահմանադրական դատարանի որոշումից հետո, որը ՔՕ 300.1-րդ հոդվածը ՀՀ Սահմանադրության 78 եւ 79-րդ հոդվածներին հակասող եւ անվավեր ճանաչեց: Մարտի 25-ին ՍԴ-ն հրապարակեց որոշման եզրափակիչ մասը, իսկ մարտի 29-ին՝ 42-էջանոց լրիվ տեքստը: ՍԴ որոշումը վերջնական է եւ ենթակա չէ բողոքարկման: Պարզ չէ, թե ինչ կարգի տապալման մասին է խոսքը՝ հաշվի առնելով, որ հոդվածն ընդունվել է մի Սահմանադրությամբ, եւ փորձել են փոխել մեկ այլ Սահմանադրությամբ: Ռոբերտ Քոչարյանը, Յուրի Խաչատուրովը, Սեյրան Օհանյանը եւ Արմեն Գեւորգյանը մեղադրվում են հենց այդ հոդվածով՝ սահմանադրական կարգի տապալում: Փաստացի, դատարանը պետք է դադարեցնի այդ հոդվածով քրեական հետապնդում վերը թվարկված անձանց, ինչպես նաեւ նմանատիպ մեղադրանքով այդ գործի շրջանակում անձանց նկատմամբ:
Չնայած դրան՝ մարտի 30-ի նիստում դատավոր Դանիբեկյանը հրաժարվեց դադարեցնել քրեական հետապնդումը եւ հետաձգեց նիստը դատախազների բացակայության պատճառով: Դատախազ Գեւորգ Բաղդասարյանը ծանուցում ուղարկեց, որ ծավալուն միջնորդություն է պատրաստում եւ խնդրեց տեղափոխել նիստը ապրիլի 6-ին: Բացառված չէ, որ մեղադրանքը վերաորակելու փորձ կձեռնարկվի: Մյուս դատախազներից ոչինչ չի ստացվել: Դատավորը նիստը հետաձգել է ապրիլի 2-ին:
