Այս ձմռանը նավթի եւ գազի մատակարարումների հետ կապված Եվրոպայի խնդիրները կարող են խորանալ շուկայում նոր ճգնաժամի պատճառով, որտեղ գներն արդեն իսկ բարձր մակարդակի վրա են՝ լիկվիդայնության ճգնաժամը կարող է հանգեցնել դրանց հետագա աճի:
Եվրոպական կառավարությունները ուշացումով ֆինանսական աջակցություն են առաջարկել փլուզման եզրին գտնվող էլեկտրաէներգիայի մատակարարներին՝ փորձելով թուլացնել ճնշումը շուկայի վրա, որը կենսական նշանակություն ունի ջեռուցման համար:
«Մենք ունենք ֆյուչերսների անբարենպաստ շուկա, որը խնդիրներ է ստեղծում ֆիզիկական շուկայի համար եւ հանգեցնում գների ու ինֆլյացիայի աճի»,- Reuters-ին ասել է ոլորտի բարձրաստիճան աղբյուրը:
Խնդիրն առաջին անգամ ի հայտ է եկել մարտին, երբ առաջատար թրեյդերների, կոմունալ ծառայությունների, խոշոր նավթային ընկերությունների եւ բանկիրների ասոցիացիան նամակ է ուղարկել կարգավորող մարմիններին՝ կոչ անելով նրանց մշակել արտակարգ իրավիճակների պլաններ:
Դա պայմանավորված էր նրանով, որ շուկայի մասնակիցները շտապել են ածանցյալ գործիքների միջոցով վերացնել իրենց ֆինանսական ռիսկերը գազի գներիի կտրուկ աճից՝ ապահովագրվելով ֆիզիկական շուկայում գների հետագա աճից։
Քանի որ էլեկտրաէներգիայի, գազի եւ ածխի գները բարձրացել են վերջին մեկ տարվա ընթացքում, նույնը տեղի է ունեցել կարճատեւ գների հետ, որի հետեւանքով մարժաների պահանջները ստիպել են խոշոր նավթային եւ գազային, առեւտրային ընկերություններին եւ էներգետիկ ընկերություններին ավելի շատ կապիտալ ներդնել:
Որոշ, հատկապես ավելի փոքր ընկերություններ, այնքան մեծ հարված են ստացել, որ ստիպված են եղել ամբողջությամբ դադարեցնել առեւտուրը, քանի որ էներգակիրների գները բարձրանում են, ինչը խորացնում է ընդհանուր համաշխարհային դեֆիցիտը:
Խաղացողների թվի նման ցանկացած կրճատում նվազեցնում է շուկայի իրացվելիությունը, որն իր հերթին կարող է հանգեցնել էլ ավելի անկայունության եւ գների կտրուկ աճի, ինչը կարող է վնասել նույնիսկ խոշոր խաղացողներին:
Օգոստոսի վերջից Եվրոպական միության կառավարությունները գործի են անցել, որպեսզի օգնեն կոմունալ այնպիսի ձեռնարկությունների, ինչպիսին է գերմանական Uniper-ը:
Նորվեգական պետական Equinor ընկերությունը, որը Եվրոպայի խոշորագույն գազային թրեյդերն է, այս ամիս հայտարարել է, որ եվրոպական էներգետիկ ընկերություններին, բացառությամբ բրիտանականների, առնվազն 1,5 տրիլիոն եվրո է անհրաժեշտ թանկացած գազի ծախսերը հոգալու համար:
Սա համեմատելի է 2007-ին ԱՄՆ-ում 1,3 տրիլիոն դոլարի հիփոթեքային վարկերի արժեքի հետ, որը հանգեցրել էր համաշխարհային ֆինանսական ճգնաժամի:
Սակայն Եվրոպական կենտրոնական բանկի (ԵԿԲ) քաղաքական գործիչներից մեկը Reuters-ին ասել է, որ կորուստները վատագույն դեպքում կկազմեն 25-30 միլիարդ եվրո՝ հավելելով, որ ռիսկը վերաբերում է սպեկուլյանտներին, ոչ թե իրական շուկային:
