Հայաստանը եւ Թուրքիան չափազանց քաղաքականացրին Սուրբ Խաչ եկեղեցու վրա խաչի տեղադրումը: Այդ մասին թուրքական Hürriyet Daily News & Economic Review պարբերականին հայտնել է ճարտարապետ եւ փորձագետ Զաքարիա Միլդանօղլուն, ով մասնակցել է Աղթամար կղզու պատական եկեղեցու վերականգնողական աշխատանքներին:
Այդուհանդերձ, նրա կարծիքով պատարագի մատուցումը մեծ առաջընթաց է:
Նա նաեւ հայտարարել է, թե Վանի Աղթամար կղզու Սուրբ Խաչի վրա խաչի տեղադրման վեճերը չպետք է նվազեցնեն եկեղեցում կրոնական արարողության նշանակությունը: «Ես միշտ ասել եմ, որ խաչը չի կարելի օգտագործել քաղաքականության մեջ: Խաչը պետք է տեղադրվեր վերանորոգումից հետո, բայց այդ հարցն այնքան է քաղաքականացվել երկու կողմերից էլ, որ ամեն ինչ ավարտվեց վեճերով», տխուր ասել է թուրքը:
Ինչպես ավելի վաղ հայտնել էր NEWS.am-ը, սեպտեմբերի 19-ին Վանի Աղթամար կղզու Սուրբ Խաչ եկեղեցում գրեթե հարյուրամյա դադարից հետո պատարագ է մատուցվել: Թուրքական իշխանությունները, սակայն, խաչ չեն տեղադրել եկեղեցու գմբեթին: Խաչը բերվել եւ տեղադրվել է եկեղեցու հարեւանությամբ: Դա պատճառ է դարձել, որ բազմաթիվ հայեր հրաժարվեն այցելել կղզի: Վանի առեւտրա-արդյունաբերական պալատի նախագահ Զահիր Քանդաշօղլուն հայտնել է, որ Վան այցելելու ցանկություն հայտնածների 90 տոկոսը հրաժարվել է իր մտքից՝ խաչը չտեղադրելու որոշումից հետո:
Հատկանշական է, որ հայ լրագրողների մի խումբ պատարագի ժամանակ փայտե խաչեր է բարձրացրել ի նշան բողոքի խաչը չտեղադրելու որոշման դեմ:
Նշենք, որ Աղթամարի Սուրբ Խաչ եկեղեցում ավարտված պատարագին մասնակցել է միայն Պոլսո Հայոց պատրիարքարանը: Հոգեւոր մյուս կենտրոնները` Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածինը, Երուսաղեմի պատրիարքարանն ու Մեծի Տանն Կիլիկիո կաթողիկոսությունը հրաժարվել են մասնակցել միջոցառմանը: Պատճառը եկեղեցու գմբեթին խաչ չտեղադրելու հանգամանքն է: Հարկ է նշել, որ նույն պատճառով կրոնական արարողությանը հրաժարվել են մասնակցել նաեւ հայ քաղաքացիական հասարակության շատ ներկայացուցիչներ, չնայած նրանց Թուրքիայի վարչապետն անձամբ է հրավիրել պատարագին: Քաղաքացիական հասարակության ներկայացուցիչները հայտարարել են, որ քանի դեռ եկեղեցու գմբեթին խաչ չի տեղադրվել, եկեղեցին վերականգնված համարել չի կարելի:
