Ջավախքում կրթության ոլորտում ամենասուր թեման մնում է հայկական դասագրքերի պակասը: Այս մասին նշվել է Վրաստանի մարդու իրավունքների պաշտպանի գրասենյակի ազգային փոքրամասնությունների գծով ներկայացուցիչների եւ մի շարք անկախ փորձագետների մոնիտորինգ իրականացնելու նպատակով Ախալցխա այցելության ժամանակ, հաղորդում է akhaltskha.net-ը:
Ախալցխայում տվյալ խմբի անդամները հանդիպումներ են ունեցել Սամցխե-Ջավախքի նահանգապետ Ակակի Մաճուտաձեյի հետ, ինչպես նա եւ հանդիպել տեղական հասարակական կազմակերպությունների ներկայացուցիչներին եւ քաղաքական կուսակցությունների անդամներին: Հայկական կազմակերպություններից հանդիպմանը ներկա են եղել Վրաստանի Ժողովուրդների Ժողովրդավարական Միության եւ Սամցխե-Ջավախքի Մեդիա Վերլուծական Կենտրոնի ներկայացուցիչները:
Հանդիպման ընթացքում Վրաստանի Ժողովուրդների Ժողովրդավարական Միության տնօրեն Աշոտ Կավալերյանը եւ Սամցխե-Ջավախքի Մեդիա Վերլուծական Կենտրեն տնօրեն Էդուարդ Այվազյանը մանրամասն ներկայացրել են հավաքվածներին նախկին քաղաքացիներին երկքաղաքացիություն չտրամադրելու խնդրի վերաբերյալ տեղեկություն:
«Մենք ականատես եղանք, թե ինչպես են քաղաքացիությունից զրկում այն քաղաքացիներին, որոնց ձեռք էին բերել Հայաստանի քաղաքացիություն: Շատերը դիմում էին իշխանություններին, որպեսզի վերականգնեն իրենց քաղաքացիությունը եւ մերժում ստանում: Նույն ժամանակ թուրքերին տալիս էին քաղաքացիություն»,-ասել է Աշոտ Կավալերյանը:
Հանդիպմանը անդրադարձ է եղել կրթական եւ այլ տեսակի խնդիրներին, որոնք հուզում են Սամցխե-Ջավախքի հայությանը: Քննարկումների ընթացքում պարզվել է, որ կրթության մեջ բոլորից սուր թեմաները մնում են հայկական դասագրքերի պակասի եւ հաճախակի տառասխալներով գրքերի թարգմանության խնդիրները:
Անդրադարձ է եղել փոքրամասնությունների լեզվով գործող մանկապարտեզների հարցին:
Օմբուդսմենի ներկայացուցիչները եւ անկախ փորձագետները հետաքրքրվել են, թե քանի հայկական մանկապարտեզ կա քաղաքում եւ շրջանում, ինչին ի պատասխան տեղեկացել են, որ քաղաքում չկա ոչ մի հայկական մանկապարտեզ, այլ դրա փոխարեն քաղաքում կա ընդամենը երկու հայկական խմբակ, որը չի բավարարում հայ ազգաբնակչությանը: Գրեթե նույն պատկերն է նա եւ գյուղերում:
Մոնիտորինգ անցկացնող խմբի անդամները զարմացել են, որ Ախալցխայում չկա ոչ մի հայկական մանկապարտեզ, քանի, որ այս հանդիպումից առաջ Սամցխե-Ջավախքի նահանգապետ Ակակի Մաճուտաձեն ներկայացրել էր նրանց, որ իբր քաղաքում կա հայկական մանկապարտեզ:
«Մենք ընտրություններից առաջ բարձրացրել ենք տվյալ հարցը իշխանությունների մոտ: Նա եւ տարիներ առաջ գրավոր դիմում ենք ներկայացրել, սակայն մինչ եւ օրս չի բացվել ոչ մի հայկական մանկապարտեզ, որի պահանջարկը ժողովրդի մեջ կա»,-հանդիպման ժամանակ ասել է Էդուարդ Այվազյանը:
Խմբի անդամները հետաքրքրվել են նա եւ, թե ինչպիսին է քանակական հարաբերակցությունը քաղաքի սակրեբուլոյում, քաղաքապետարանում եւ նահանգապետարանում, ինչքան են հայերը աշխատում տվյալ պետական հաստատություններում:
Այս թեմայով վրացալեզու «Հարավային դարպաս» թերթի խմբագիր Նինո Նարիմանիշվիլին խմբի անդամներին եւ անկախ փորձագետներին տեղեկացրել է, որ քաղաքային խորհրդում կա ընդամենը երկու հայ պատգամավոր, իսկ քաղաքապետարանում չկա հայ փոխքաղաքապետ: Նրա խոսքով, ընդհանուր առմամբ քաղաքապետարանում կա մի քանի հայ ազգի աշխատակից: Նման պատկեր է շրջանային վարչությունում, որտեղ կա հայ ազգի մեկ ներկայացուցիչ, ինչպես նա եւ կան գյուղերի պատասխանատուներ:
Սամցխե-Ջավախքի նահանգապետարանում հասարակական կազմակերպությունների տեղեկությամբ չկա ոչ մի հայ ներկայացուցիչ, չնայած որ նահանգապետ Ակակի Մաճուտաձեն մոնիտորինգ անող խմբին ներկայացրել է, որ նահանգապետարանում կա մեկ հայ ներկայացուցիչ: