Ջերմուկ քաղաքի եւ Գնդեվազ գյուղի մի խումբ բնակիչների ներկայացուցիչ, փաստաբան Նազելի Վարդանյանը միջնորդություն է ներկայացրել Ամուլսարի հանքավայրի շահագործման վրա արգելք դնելու մասին` որպես փորձագիտական եզրակացությունն անվավեր ճանաչելու հայցադիմումի կատարման ապահովման միջոց:
Նազելի Վարդանյանը NEWS.am-ի թղթակցին տված հարցազրույցում հիշեցրել է, որ դատական հայցը ներկայացվել է Ջերմուկի եւ Գնդեվազի 19 բնակչի անունից` պահանջով ստիպել բնապահպանության նախարարին անվավեր ճանաչել փորձաքննության եզրակացությունը: «Հայցադիմումի կատարումն ապահովելու համար ես միջնորդություն եմ ներկայացրել հանքավայրի շահագործման համար արգելք սահմանելու մասին: Քանի որ ամբողջ վեճը հանքավայրի շահագործման շուրջ է, մենք ասում ենք` արգելեք գործունեությունը մինչեւ դատավարության ավարտը: Հակառակ դեպքում, եթե հանքը սկսի շահագործվել, իսկ դատարանը հետագայում այլ որոշում կայացնի, դրա արդեն ոչ ոքի պետք չի լինի: Եթե նրանք լեռան կեսը փորեն, Ջերմուկի բնակիչների համար արդեն կարեւոր չի լինի, որ դատարանը նախարարին պարտավորեցրել է փորձագիտական եզրակացությունն անվավեր ճանաչել»,- ասաց փաստաբանը:
Սակայն առաջին ատյանի դատարանը ու Վերաքննիչ դատարանը մերժել են հայցը: Այժմ հայց է ներկայացվել Վճռաբեկ դատարան, եւ հայտնի չէ` այն, առհասարակ, կընդունվի, թե ոչ: «Օբյեկտիվ որոշում կայացնելու փոխարեն դատարանը ժամանակի ձգձգմամբ է զբաղվում` հղումներ կատարելով որպես երրորդ կողմ մասնակցությունը դադարեցրած մարմիններին, օրենքից չբխող պահանջներ է առաջադրում: Աստված գիտի, թե քանի նիստ է տեղի ունեցել, եւ հանկարծ Վճռաբեկ դատարանը նոր լիազորագրեր է պահանջում բոլոր 19 վստահորդներից»,- ասաց փաստաբանը` հավելելով, որ եթե տեղական դատական ատյանները չկատարեն Ջերմուկի բնակիչների պահանջը, ապա նրանք կդիմեն ՄԻԵԴ:
Փաստաբանն արձանագրել է, որ «Լիդիան»-ի շուրջը որոշակի գործընթացներ են տեղի ունենում նաեւ Հայաստանի սահմաններից դուրս: «Որքան ես գիտեմ, Տորոնտոյի ֆոնդային բորսան արգելել է բաժնետոմսերի վաճառքը եւ հանել է դրանք իր ցուցակներից: Նրանք դիմել են Օնտարիոյի դատարան: Ընկերությունն ավելի քան 5 միլիոն դոլար պարտք ունի, իսկ վարկատուները պահանջում են: Դատարանը նրանց ժամանակ է տվել`միջոցներ գտնելու, պարտքեր վճարելու կամ ռեստրուկտուրիզացիա իրականացնելու համար: Ընկերությանը ժամանակ էր տրվել նախ մինչեւ հունվարի 2-ը, այնուհետեւ այդ ժամկետը երեք անգամ երկարաձգվեց, վերջին անգամ` մինչեւ մարտի 11-ը», - ասաց Նազելի Վարդանյանը:
Փաստաբանի խոսքով` ընկերությունը կեղծ ցուցմունքներ է ներկայացրել դատարան` հայտարարելով, որ ոստիկանությունը չի կատարում դատարանի որոշումը, կառավարությունը միջոցներ չի ձեռնարկում, ինչն իրականությանը չի համապատասխանում: Այս մասին հանրության ներկայացուցիչները հայտնել էին դատարանին: Մինչդեռ, Հայաստանում «Լիդիան»-ը Արփա գետից ջուր դուրս բերելու թույլտվություն է ստացել` չնայած այն բանին, որ առաջին անգամ նրանց մերժել էին, եւ պարզ չէ, թե ինչի հիմքով են այս անգամ թույլտվություն տվել: Էլ ավելի հետաքրքիր իրավիճակ է` «Լիդիան»-ի ապօրինի հանքարդյունաբերական գործունեության վերաբերյալ դատավարության հետ կապված. համապատասխան ակտը կազմվել էր Բնապահպանական տեսչության նախկին ղեկավար Արթուր Գրիգորյանի օրոք: «Նրանք կավ են արդյունահանել, որով կառուցում էին հրապարակը: Կավ արդյունահանելու թույլտվություն նրանք չունեին: Բացի այդ, որոշում կար Ամուլսարում գործունեությունից զերծ մնալու անհրաժեշտության մասին, քանի դեռ հստակեցված չէ կարմիրգրքային տեսակների հարցը` բույսի մի տեսակի եւ միջատի: Երկու տարբեր վարչական գործերով դատարանը չեղարկել էր Տեսչության որոշումները: Սա շատ վատ է, քանի որ դա ուղիղ արգելք էր: Նրանց հաջողվել էր շահել գործն այն պատճառով, որ Տեսչության ներկայացուցիչները պարզապես չեն մասնակցում դատական նիստերին եւ դատարան չէին ուղղում իրենց պատասխան հայցերը: Ես այդպիսի բան չեմ տեսել, որպեսզի պետական մարմինը չպաշտպանի իր սեփական որոշումը: Չէ որ սա Արթուր Գրիգորյանի որոշումն է, սա պետական մարմնի, Տեսչության որոշումն է: Սա պետական կառույցի հեղինակության հարց է: Այնուհետեւ Տեսչությունում հայտարարեցին, որ մտադիր են բողոքարկել, բայց... Ստացվում է, որ «Լիդիան»-ն առանց պայքարի հաջողության է հասնում: Սա շատ տարօրինակ պահվածք է Տեսչության կողմից: Եթե Տեսչությունում հետեւողական լինեին, գոնե դատարանի որոշում կլիներ, որը կապահովեր մեր պետության իրավական անվտանգությունը հետագա վեճերում»,- ասաց Նազելի Վարդանյանը: