Քանի որ Միացյալ Նահանգները արագացնում են կորոնավիրուսի դեմ պատվաստանյութի որոնումը, լարվածություն է առաջացել կառավարական գիտնականների եւ առաջատար մշակողներից մեկի՝ Նուբար Աֆեյանի Moderna Inc ընկերության միջեւ, հայտնում է Reuters-ը:
Դաշնային կառավարությունը աջակցում է Moderna Inc-ի պատվաստանյութի նախագծին՝ տրամադրելով գրեթե կես միլիարդ դոլար:
Սակայն ընկերությունը վիճել է կառավարական գիտնականների հետ, հետաձգել է թեսթային արձանագրությունների տրամադրումը եւ հրաժարվել է փորձագիտական խորհրդատվություններից, թե ինչպես անցկացնել հետազոտությունը, տեղեկացնում են նախագծին ծանոթ երեք աղբյուրներ: Նրանք հայտնում են, թե լարվածությունը, որի մասին նախկինում չէին հայտնում, հանգեցրել է նրան, որ պատվաստանյութի փորձարկումների մեկնարկը ավելի քան երկու շաբաթով հետաձգվել է։
Որոշ տարաձայնություններ անհանգստություն են առաջացնում երիտասարդ կենսատեխնոլոգիական ընկերության հարաբերական անփորձության եւ այն առումով, ինչ աղբյուրները բնութագրում են որպես անձնակազմի եւ փորձի պակաս` մարդկանց վրա փորձարկումները վերահսկելու համար։
ԱՄՆ կառավարությունը նման խնդիրների չի բախվում դեղամիջոցների ճանաչված արտադրողների հետ, ինչպիսին են AstraZeneca Plc-ը եւ Johnson & amp-ը:
Moderna-ն եւ պատվաստանյութերի այլ մշակողներ աշխատում են ԱՄՆ Առողջապահության ազգային ինստիտուտի (NIH) եւ Պարենամթերքի ու դեղամիջոցների որակի վերահսկման վարչության (FDA), ինչպես նաեւ իմունոլոգիական ցանցերի եւ պատվաստանյութերի այլ մասնագետների հետ, որոնց հանձնարարված է աջակցել փորձությունների վերահսկման գործին:
Moderna-ն հերքում է իր կողմից որեւէ սխալ, սակայն խոստովանում է «տարաձայնությունները» այն փորձագետների հետ, որոնք ներգրավվել են մի քանի ամսում պատվաստանյութ սեղծելու Թրամփի վարչակազմի խոստումների մեջ։ Պատվաստանյութ մշակելը սովորաբար տեւում է մոտ տասը տարի: Moderna-ն ասում է, որ ինքն ունի փորձառու թիմ, որի մեջ ընդգրկված են մի քանի խոշոր փորձարկումներ արած մարդիկ։
«Դա հեշտ չէր,- ասում է Moderna-ի ներկայացուցիչ Ռեյ Ջորդանը,-Ոչ ոք նախկինում նման բան չի արել՝ ոչ Moderna-ն, ոչ NIH-ը, ոչ էլ այլ ընկերություններ»:
Օրինակ, Moderna-ի ղեկավարները հրաժարվել են փորձարկումների մասնակիցների մանրամասն մոնիթորինգից, ովքեր կարող են վարակված լինել COVID-19-ով թթվածնի մակարդակի փոփոխությունը ստուգելիս, ինչը կարող է վտանգավոր բարդությունների ազդանշան լինել: Մինչ դեղամիջոցների այլ արտադրողներ կատարել են իրենց պարտականությունները, Moderna-ն կասկածի տակ է դնում այդ առաջարկությունը որպես «խոչընդոտ», որը կդանդաղեցնի զարգացումը:
Չնայած բարդ գործընթացին, ըստ կառավարության եւ ընկերությունների հայտարարությունների, Moderna-ն առաջատար է պատվաստանյութեր մշակող ընկերությունների շարքում։
Տասը տարի առաջ հիմնադրված Moderna-ն առաջ է անցել շատ ավելի մեծ ընկերություններից՝ չնայած ավելի դժվար խնդիրներին։
AstraZeneca-ն եւ Johnson and Johnson-ը նույնպես պատրաստվում են իրենց սեփական լայնամասշտաբ փորձարկումներին, բայց նրանք հետ են մնում Moderna-ից:
