News
Լրահոս
News
Հինգշաբթի
Մարտ 28
Տեսնել լրահոսը

Երասխում միջադեպն ու Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիեւի հայտարարությունները Զանգեզուրի եւ նոր պատերազմի մասին կարելի է դիտարկել երկու հարթություններում: Այդ մասին NEWS.am-ի թղթակցի հետ զրույցում հայտարարել է քաղաքական գիտությունների դոկտոր, էներգետիկ անվտանգության ոլորտում փորձագետ Վահե Դավթյանը: «Նախ, հայ-ադրբեջանական սահմանին Երասխի հատվածում այդպիսի միջադեպերի նախաձեռնությունների միջոցով փորձել են արվում ճնշում գործադրել Հայաստանի եւ Ադրբեջանի միջեւ խաղաղ համաձայնագիր ստորագրելու նպատակով: Բացի այդ, դա արվում է Սյունիքի տարածքի ներգրավմամբ տրանսպորտային միջանցքի սցենարն իրագործելու նպատակով: Հատկանշական է, որ դեպքը տեղի է ունեցել Երասխում, որն ունի ռազմավարական կարեւոր դիրք Հյուսիս-Հարավ միջանցքում: Կարելի է հիշել, որ մի քանի ամիս առաջ Իրանի ԱԳՆ Մոհամադ Ջավադ Զարիֆը Երեւան կատարած այցի ժամանակ հայտարարել էր տարածաշրջանում նոր տրանսպորտային ճարտարապետություն ձեւավորելու անհրաժեշտության մասին Իրան-Նախիջեւան-Հայաստան-Վրաստան երկաթուղու նախագծի իրագործմամբ:

Նույն այդ կոնտեքստում դարձյալ մի քանի ամիս առաջ ներկայանում էին Հնդկաստանի դիվանագիտական կորպուսի ներկայացուցիչները՝ հայտարարելով Հայաստանին Հարավ-Հյուսիս միջանցքում ներգրավելու անհրաժեշտության մասին:

Ավանդաբար տարածաշրջանում տարվում է դաժան պայքար տրանսպորտային միջանցքների համար, մասնավորապես, այստեղ բախվում են երկու միջազգային միջանցքների՝ Հյուսիս-Հարավի եւ Արեւելք-Արեւմուտքի շահերը: Երկրորդ նախագիծն այն միջանցքն է, որն այսօր առաջ է տարվում Անկարայի եւ Բաքվի կողմից Սյունիքին ռազմական բեռնափոխադրումներում ներգրավելու նպատակով: Իրականում Արեւմուտք-Արեւելք նախագիծն արդեն կյանքի է կոչվել Բաքու-Թբիլիսի-Կարս երկաթգծի միջոցով, սակայն այդ ուղղությանը դիվերսիֆիկացնելն ավելի քան անհրաժեշտ է Թուրքիայի եւ Ադրբեջանի համար՝ հաշվի առնելով, որ կողմերը միտված են ձեւավորել թուրքական ռազմաբազա Նախիջեւանում:

Այս իմաստով տարածաշրջանի նոր տրանսպորտային ճարտարապետության մեջ Իրանի՝ որպես աշխարհառազմավարական դերակատարի աճող դերը երկարաժամկետ ռիսկեր է ստեղծում Թուրքիայի համար: Այստեղից է բխում իրավիճակի սրումը Երասխի հատվածում, որը Հյուսիս-Հարավ լոգիստիկայում առանցքային դեր ունի, իսկ իրավիճակի սրումը այս երթուղին կասկածի տակ դնելու նպատակ է հետապնդում: Հետեւաբար, իրավիճակը պետք է դիտարկել հենց այս պարագայում տարածաշրջանային տերությունների՝ Թուրքիայի եւ Իրանի միջեւ աշխարհաքաղաքական մրցակցության տեսանկյունից:

Ցանկացած տրանսպորտային միջանցք հիմնված է տնտեսական նպատակահարմարության եւ տնտեսական անվտանգության վրա: Եթե ​​միջանցքի որոշակի հատվածում ստեղծվում է անկայունության օջախ, ապա այն տնտեսական տեսանկյունից դադարում է գրավիչ լինել միջազգային դերակատարների համար: Խաթարելով միջանցքի նախագծի առանցքային հատվածում իրավիճակը` ադրբեջանա-թուրքական տանդեմը փորձում է կասկածի տակ դնել այդ երթուղու անցկացման նպատակահարմարությունը միջազգային դերակատարների, այդ թվում` Հնդկաստանի եւ Չինաստանի ներգրավմամբ: Բաքվի եւ Անկարայի նման գործողությունները կարող են նաեւ այդ լոգիստիկայում իրենց դերը ընդգծելու նպատակ հետապնդել: Ադրբեջանն ավանդաբար գործում է որպես Արեւելք-Արեւմուտք միջանցքի շահառու», - նշել է Դավթյանը:

Հիշեցնենք, որ հուլիսի 14-ին հայ-ադրբեջանական սահմանի Երասխի հատվածում միջադեպ է գրանցվել: Ադրբեջանի զինված ուժերի ստորաբաժանումները ինժեներական տեխնիկա օգտագործելով՝ փորձել են աշխատանքներ իրականացնել իրենց մարտական ​​դիրքերը առաջ տալու համար: Նշված աշխատանքները դադարեցնելուն ուղղված հայկական կողմի պատասխան գործողություններից հետո ադրբեջանցի զինծառայողները նպատակային կրակ են բացել հայկական դիրքերի ուղղությամբ: Փոխհրաձգության արդյունքում ՀՀ ԶՈւ զինծառայողը մահացու հրազենային վնասվածք է ստացել: Ադրբեջանական կողմը հաղորդել է մեկ վիրավոր զինվորի մասին: Այս ֆոնին Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիեւը Հայաստանից պահանջել է «տարածքային ամբողջականության ճանաչում»՝ հակառակ դեպքում սպառնալով նոր պատերազմով: Բացի այդ, նա հերթական անգամ սադրիչ հայտարարություններ է արել Սյունիքի մասին:

!
Այս նյութը հասանելի է նաև   Русский
Տպել
Ամենաշատ