Դեկտեմբերին պաշտոնական վիճակագրությունը Հայաստանում հազվագյուտ իրավիճակ է արձանագրել. սպառողական ապրանքների միջին գները տարեկան կտրվածքով նվազել են 1.6%-ով, այդ թվում պարենամթերքինը՝ 4.1%-ով: Հայտնի է, որ այդ ամսվա ընթացքում պահանջարկը (հատկապես՝ պարենամթերքի) հասնում է տարվա առավելագույնին: Առեւտրականները միշտ օգտվում են նախատոնական իրարանցումից՝ ապրանքների գները բարձրացնելու համար:

Այդ «ավանդույթի» խախտումը, չնայած գնորդների համար դրական կողմերին, վկայում է բնակչության դրամական եկամուտների դինամիկայում խնդիրների մասին: Սա հաստատվում է նաեւ մեկ այլ փաստով. դեկտեմբերին մանրածախ ապրանքաշրջանառությունը հանրապետությունում տարեկան կտրվածքով կրճատվել է 19.2%-ով (!): Այսպիսով, տարվա վերջին ամսվա ընթացքում իրավիճակը զգալիորեն վատթարացել է:

Ընդհանուր առմամբ, 2015 թվականին ընթացիկ գներում մանրածախ ապրանքաշրջանառությունը կրճատվել է 7.8%-ով: Ընդ որում, զգալի վնաս են կրել խանութները, որոնց մասով անկումը հասել է 10.3%-ի: Նկատենք, որ հենց խանութներն են ապահովում հանրապետության մանրածախ ապրանքաշրջանառության գերակշիռ մասը (անցյալ տարի՝ գրեթե 72%): Այս օբյեկտների համար բացասական տեղաշարժը «նպաստել է» մանրածախ ապրանքաշրջանառության դինամիկայի՝ 7.6%-ով դանդաղելուն (ընթացիկ գներում): Հավելենք, որ մանրածախ առեւտրում ճգնաժամի առաջին նշանները հստակ արտահայտվեցին 2014 թվականին:

Նշված երեւույթներն առաջին հերթին կապված են արտաքին դրամական փոխանցումների կրճատման հետ (մասնավորապես՝ Ռուսաստանից), ինչպես նաեւ բնակչության արտագաղթով: Առաջին գրաֆիկում ներկայացված է ընթացիկ գներում մանրածախ ապրանքաշրջանառության դինամիկան, երկրորդում՝ Ռուսաստանից եւ աշխարհի այլ երկրներից դրամական փոխանցումների դինամիկան: Նշենք, որ անցյալ տարվա տվյալները դեռեւս չեն հրապարակվել: Սակայն հունվար-նոյեմբերի զգալի անկումը (ընդհանուր առմամբ՝ 31.5%, այդ թվում Ռուսաստանից՝ 37.3%) թույլ չի տալիս հուսալ, որ դեկտեմբերին այդ ոլորտում իրավիճակը կբարելավվի: