ԱՄՆ Այդահո նահանգի Բոյսե քաղաքում «Այդահոյի հայեր» հասարակական կազմակերպության կողմից այս շաբաթ հուշարձան է բացվելու՝ նվիրված Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակին: Այս մասին հայտնում է Boise State Public Radio-ն:
Հուշարձանի մասին մանրամասներ են հայտնել էլեկտրական ճարտարագետ Վահագն Սարգսյանը և թոշակառու ֆինանսական փորձագետ Հարրի Թումանյանը: Հուշարձանի գաղափարը ծագել է 3 տարի առաջ՝ Հայոց ցեղասպանության 100-րդ տարելիցին, երբ «Այդահոյի հայեր»-ը հասկացել են, որ անհրաժեշտ է ավելի լսելի դարձնել այս իրողությունը, որպեսզի Այդահոյում մարդիկ տեղեկացված լինեն հայերի ճակատագրի մասին: Բոյսե քաղաքում գտնվող Վասմութի մարդու իրավունքների կենտրոնը (Wassmuth center for human rights) մեծ աջակցություն է ցուցաբերել կազմակերպությանը՝ տրամադրելով անհրաժեշտ տարածք և միջոցներ հուշարձանի կառուցման համար:
Վասմութի մարդու իրավունքների կենտրոնը նաև հասարակական կրթության վայր է, ուստի նախաձեռնող խմբի համար մեծ նշանակություն ունի մարդու իրավունքների մասին կրթական ծրագրերում Հայոց ցեղասպանության և, առհասարակ, ցեղասպանության մասին մարդկանց կրթելը: Վահագն Սարգսյանն ու Հարրի Թումանյանը նշում են, որ հուշամալիրի կառուցմամբ փորձ է արվում հասարակությանը տեղեկացնել ցեղասպանության չարիքի մասին, որպեսզի կանխվեն նմանատիպ դեպքերն ապագայում: Սարգսյանի կարծիքով՝ հենց հանրության ցածր տեղեկացվածության ու գիտակցության պատճառով է, որ Հայոց ցեղասպանությունից հետո տեղի են ունեցել հրեաների Հոլոքոստը, Ռուանդայի ցեղասպանությունը և մյուս ողբերգությունները:
«Հուշարձանի մոտ լինելու է նաև մի ձայնագրություն, որը պատկանում է այստեղ բնակվող հայերից մեկին, ում մայրը ցեղասպանությունից է փրկվել: Նա պատմում է, թե ինչ օրեր է անցկացրել սիրիական անապատում, երբ 12 տարեկան էր, թե ինչպես են նրա ընտանիքի անդամներին կոտորել: Այդ կնոջ անունը Ջոան Խաչիկյան է, և նա մեր համայնքում հայերի իրավունքների առաջին ջատագովներից է»,- պատմել է Վահագն Սարգսյանը:
Հուշարձանը սեպտեմբերի 20-ին կկանգնեցվի մարդու իրավունքների հուշահամալիրում՝ հանրային գրադարանից ոչ հեռու գտնվող տարածքում, որտեղ տեղի կունենա բացման հանդիսավոր արարողությունը: Հաջորդ օրը՝սեպտեմբերի 21-ին նույն վայրում տեղի կունենա ևս մեկ արարողությունը, որը նախատեսված է լինելու Այդահոյի հայերի համար: Հուշարձանի մոտ կարելի է տեսնել ՄԱԿ-ի կողմից ճանաչված ցեղասպանությունների ցանկը, Վիլյամ Սարոյանից մեջբերումով հայկական նստարան և ձայներիզ՝ Ջոան Խաչիկյանի ընտանիքի պատմությամբ:
